2022/14483 numaralı başvuru hakkında verilen 23/03/2023 tarihli Kısmen Tavsiye Kısmen Ret kararı
Kurumumuza yapılan başvuruda başvurucu; “[…] Ortaokulu’nda ikili eğitim sistemi uygulanmasına rağmen sınıf mevcutlarının kaliteli bir eğitim hizmetinin verilmesine engel olacak düzeyde olduğunu; 2022-2023 eğitim-öğretim döneminin başlamasıyla birlikte, eğitime başlayan çocuğunun sınıfının mevcudunun 47 kişiye kadar ulaştığını, halbuki ikamet ettikleri […] mahallesinin, […] ilçesinin en az nüfusa sahip mahallelerinden birisi olduğunu, öğleden sonra eğitime 13.55’te başlayan öğrencilerin çıkış saatlerinin 19.30 olduğunu, ikili eğitim sistemine rağmen sınıf mevcutlarının 45 öğrenci civarında olmasının kabul edilebilir olmadığını, uygulamanın çocukların daha iyi ve kaliteli bir eğitim alması ve gelecekteki başarılarının sağlanabilmesi için öğrenci velilerini özel okullara yönlendirdiğini; ancak buradaki sorunun, okulun yetersiz olması veya nüfusun çok olması değil bu durumun tek sebebinin ‘misafir ikametgâh’ yöntemiyle öğrencinin bu mahallede misafir olarak ikamet ettiği yönünde Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Müdürlüğü üzerinden yapılan başvuruyla, ulusal adres veri tabanına işlenmesiyle E-okul sistemi (adres bilgilerini esas alması sebebiyle) üzerinden otomatik olarak kayıt işleminin okula yapılması olduğunu, söz konusu yöntemle okula birçok öğrencinin kayıt edildiğini, ikili sistemin uygulanması ve 45 kişilik sınıf mevcuduyla eğitim verilmesinin başarılı nesillerin yetişmesinin önünde bir engel olduğunu iddia ederek ‘misafir ikametgâh’adı altında okula kayıt yapan ancak mahallede ikamet etmeyen öğrencilerin, ilgili kamu kurumlarıyla birlikte müşterek çalışma yapılması ve asıl ikamet ettikleri mahalledeki okullara kayıtlarının yapılması talebinde bulunmuştur.
Kurumumuz tarafından yapılan inceleme ve araştırma sonucunda, mevzuat gereği, idarenin kayıt işlemleri sırasında herhangi bir tasarrufunun bulunamayacağının anlaşıldığı ve öğrencinin hangi gerekçelerle ikamet adresinin değiştiği yönünde bir sorgulamanın yapılmasının ise Anayasa’da güvence altına alınan yerleşme ve seyahat hakkına uygun olmayacağı, kişilerin ikamet adreslerini, Anayasada yer verilen sınırlama gerekçelerine uygun bir şekilde kanunla sınırlanmadığı sürece özgürce seçme haklarının bulunduğu, değerlendirildiğinden, başvurucunun ‘misafir ikametgâh’adı altında okula kayıt yapan ancak mahallede ikamet etmeyen öğrencilerin, ilgili kamu kurumlarıyla birlikte müşterek çalışma yapılması ve asıl ikamet ettikleri mahalledeki okullara kayıtlarının yapılması talebinin reddine,
Ancak diğer taraftan; başvuruya konu sorunun kaynağının tespit edilmesi sürecinde daha çok odaklanılması gereken konunun 11. Kalkınma Planı’nda da vurgulandığı üzere, okullar ve bölgeler arasındaki başarı farklılıklarının azaltılması için eğitimin niteliğinin artırılması ve planlı yönetim anlayışının benimsenmesi olduğu değerlendirildiğinden, bu kapsamda, Milli Eğitim Bakanlığı 2019-2023 Stratejik Planında tekli eğitime geçiş ihtiyaç tespitinin yapıldığı; okul sınıf mevcutlarını azaltmaya yönelik geliştirilen politikalar ve temel eğitimdeki bütün okulların tekli eğitime geçirilmesi hedefi doğrultusunda, […] Ortaokulunun tekli eğitime geçirilmesine ilişkin kaynak tahsisisinin ve planlamanın yapılması hususlarında gerekli değerlendirmelerin yapılması; ayrıca, […] Ortaokulu’nda öğleden sonra son ders çıkış saatinin 19.30 tespit edildiğinden, ders planlarının ve saatlerinin, öğrenciyle öğretmeni özne olarak merkeze alacak şekilde tasarlanması; çocukların, iyi olma hallerinin temini için ders sürelerinin öğrencilerin gelişim özelliklerine uygun olarak güncellenme ihtiyacı bulunduğu Milli Eğitim Bakanlığı 2019-2023 Stratejik Planında da belirtilmiş olup, ders programlarının çocuk dostu bir yöntemle yeniden değerlendirilmesi yönünde Milli Eğitim Bakanlığına Tavsiye Kararı verilmiştir.